Pensloten: aanschaf, montage & onderhoud

Pensloten zijn de door particulieren meest geplaatste bijzet- sloten. Ze zijn vooral geschikt voor montage op stompe, houten deuren. Het zijn effectieve en goedkope sloten (al bestaan er ook dure versies) die relatief eenvoudig zijn te monteren.

Nadelen ervan zijn de nogal grote sleutel en de wat grotere kans op defecten als gevolg van onzorgvuldige montage of -gebruik. Een goed gemonteerd en onderhouden penslot kan echter probleemloos vele jaren mee.

Montagetips   Onderhoud   Penslot werkt slecht

Tips voor aanschaf

• Kies voor een SKG-goedgekeurd model. Goedgekeurde pensloten hebben altijd een sluitkom (niet alleen een sluitplaat).
  
  
• Wil je een bestaand penslot vervangen:
  Check de doornmaat van het bestaande slot (zie afbeelding hierboven).
  De meest gangbare maten zijn 45, 46 en 47mm. Sloten met deze doornmaten zijn onderling nog wel uitwisselbaar. Bij een mogelijk verschil moeten de sleutelgaten allicht iets worden geruimd en/of moeten de sleutelplaatjes iets worden verplaatst.
  
  Er bestaan ook pensloten met een grotere doornmaat. Het merk Fiam bijvoorbeeld is het meest bekende voorbeeld daarvan. Dit slot heeft niet alleen een grotere doornmaat (50mm) maar ook een andere maat voorplaat. Moet je dit slot vervangen dan zit je er dus min of meer aan vast.  
  
  
• Pensloten zijn ook als gelijksluitende set (met dezelfde sleutel bedienbaar) verkrijgbaar. Wel zo makkelijk als je er twee op dezelfde deur wilt plaatsen.

Verkrijgbaar bij

• Reguliere en professionele bouwmarkt
• Slotenspeciaalzaak
• Via Internet. Goede webshops zijn:
  Slotenshop
  Mijnijzerwaren.nl
  

Montagetips voor het nieuw plaatsen van pensloten

Volg de bij het slot geleverde montagehandleiding.
Aanvullende tips:

• Wil je op je deur één penslot bijplaatsen, doe dit dan bij voorkeur aan de onderzijde van de deur (ongeveer op kniehoogte), daar is het slot het meest effectief. Een eventueel 2e penslot kun je bijvoorbeeld op ooghoogte plaatsen.
  
  
• Wees voorzichtig bij het loodrechte inhakken van de omtrek van de voorplaat van het slot. De verticale randen ervan zitten dicht op de deurrand. Sla je te hard (met hamer en beitel) dan kan het hout aan de zijkant los splijten.
  
  
• Let op de draairichting van het slot. Het kan op twee manieren in de deur worden geplaatst. Omgekeerde montage heeft overigens geen invloed op de functionaliteit of inbraakwerendheid van het slot; je moet de sleutel dan alleen contra draaien om het slot te openen en sluiten.
  
  
• Houd er bij het markeren van de sleutelgaten rekening mee dat deuren altijd arms zijn geschaafd (hoeken zijn geen 90°). Gemeten vanaf de deurrand verschilt de doornmaat aan binnen- en buitenzijde van de deur daardoor een paar millimeter.
  
  
• Boor de sleutelgaten apart, probeer niet om ze vanaf één kant helemaal door te boren. Je loopt hiermee het risico dat bij het doorboren een stuk van de deur naar buiten afsplijt. Boor je scheef dan zit het buitenste gat bovendien niet op de juiste positie.
  Boor je van één kant doe dit dan met weinig druk en hoogstens zover dat de punt van de boor (bij voorkeur een speedboor) aan de andere kant door de deur prikt. Boor vervolgens het laatste stukje vanaf de andere kant door.

• Wees nauwkeurig bij het monteren van de sleutelplaatjes. Zitten die niet goed dan kan de sleutel niet loodrecht in het slot. Gevolg: de sleutel gaat er moeilijk in en 'draait niet lekker’. Het sluitwerk zal in dat geval ook sneller slijten.
  
  Opmerking: De standaard bij pensloten geleverde sleutelplaatjes hebben geen inbraakwerende functie. Wil je het slot extra beschermen dan kun je ook voor speciaal voor pensloten bedoelde veiligheidsrozetten kiezen. Deze zijn verkrijgbaar bij de professionele bouwmarkt en online.  
  
  Monteer de sleutelplaatjes als volgt:
  Plaats/schuif het plaatje in de positie waarin je de minste weerstand voelt als je de sleutel uithaalt en insteekt. Houd het plaatje tegen de deur, verwijder de sleutel, markeer de schroefgaten (precies in het midden) en schroef de plaatjes vast. Controleer na het vastdraaien van het eerste schroefje of de sleutel nog steeds makkelijk in en uit gaat. Zo niet, draai het schroefje dan een beetje los en corrigeer de afwijking via het tweede schroefje.
  

• Montage van de sluitkom: Doe de deur dicht en sluit hem af op het hoofdslot (dit om zeker te zijn dat de sluitpunten van hoofdslot en penslot goed met elkaar zullen corresponderen).
  
  Draai nu de sleutel van het penslot om zodat de slotpennen tegen het kozijn komen. Doe dit met enige druk. Hiermee maak je de boorpuntmarkeringen in het kozijn (op het uiteinde van de beide sluitpennen zitten scherpe puntjes).
  
  Boor de beide gaten voor de sluitkom (belangrijk dat je de juiste boormaat gebruikt). Plaats de sluitkom en teken de omtrek van de voorplaat af met een scherp potlood of beitel. Verwijder hierna de sluitkom en hak de voorplaat met een beitel tot de juiste diepte uit (zodat deze na montage vlak loopt met het kozijn). Monteer vervolgens de sluitkom.
  
  Tip: Zit er veel ruimte tussen deur en kozijn (3mm of meer) plaats de sluitkom na het boren van de gaten dan even op het kozijn (vastschroeven), sluit de deur (mogelijk vanwege de grote ruimte) en test de werking van het penslot. Zo kun je alvast op een eenvoudige manier testen of de sluitkom op de juiste positie zit. Teken hierna de omtrek van de voorplaat af, verwijder de sluitkom, hak de ruimte voor de voorplaat uit en monteer de sluitkom.
  
  Blijkt het slot níet goed te werken, ruim dan de gaten voor de sluitkom iets en corrigeer de positie van de sluitkom zoals nodig.
  
  De sluitkom is goed gemonteerd als het slot helemaal vrij loopt. De bediening van het slot moet even makkelijk gaan met de deur open als met de deur dicht. Is dat niet het geval corrigeer dit dan. Vooral bij pensloten veroorzaakt het aanlopen van de schoten versnelde slijtage van het mechanisme.
  

Montagetips voor het vervangen van pensloten

• Verwijder het oude slot: Doe hiervoor de deur open en draai het slot dicht (pennen uit). Draai de twee schroeven van de voorplaat los. Als de voorplaat is overgeschilderd maak deze dan eerst vrij met een beitel of scherp mes, anders splijt bij het uitnemen van het slot mogelijk een stuk hout los. 
  
  
• Als het slot erg vast zit, pak dan een van de sluitpennen vast met een tang en trek het met voorzichtig wrikkende bewegingen uit de slotkast. 
  Plaats het nieuwe slot. Let hierbij op de draairichting, het slot kan er op twee manieren in.
  
  
• Had het oude slot een sluitplaat in plaats van een sluitkom (zoals meegeleverd bij ieder SKG-goedgekeurd penslot) verzuim dan niet om deze te vervangen.

• Als het oude slot niet goed was gemonteerd dan kan het zijn dat bij het monteren van het nieuwe slot de sleutelplaatjes een probleem geven (sleutel gaat moeilijk in het slot) of dat de pennen van het slot niet goed corresponderen met de sluitkom (je voelt weerstand bij het openen en sluiten van het slot). Het is belangrijk dat je dit corrigeert. Lees meer hierover op deze pagina... 

Alternatief voor penslot

Wil je een bestaand penslot vervangen dan kun je ook kiezen voor een cilinderbediende uitvoering. Dit slot, bedoeld als alternatief voor het penslot, wordt geleverd door de merken Mauer, DX en S2. De maatvoeringen ervan komen overeen met die van de meeste pensloten.

In geval van vervanging moeten er voor de montage wel enkele aanpassingen worden gedaan. Zo moet er een gat voor de cilinder worden geboord en moet het gat voor de sluitkom (in het kozijn) iets worden geruimd. Ook moeten de sleutelplaatjes worden vervangen door veiligheidsbeslag. Dit zijn echter geen moeilijke klusjes.   

Voordeel van het cilinderslot is dat het met een 'gewone' sleutel kan worden bediend. Nadeel is dat het duurder is: behalve het slot moeten dus ook een cilinder en beslag (rozetten) worden aangeschaft.

Verkrijgbaar bij de professionele bouwmarkt, slotenspeciaalzaak en online, o.a. bij Slotenshop.

Slotenmaker inschakelen

Voor het plaatsen of vervangen van pensloten kun je natuurlijk ook een slotenmaker inschakelen. Woon je in Amsterdam of omgeving dan kan ik je allicht van dienst zijn. Klik hier voor meer info... Je kunt mogelijk ook een vakman vinden via o.a. Werkspot en Zoofy.

Onderhoud

Het onderhouden van een penslot is belangrijk, meer misschien nog wel dan bij gewone cilindersloten. Dit geldt vooral voor deuren die direct blootstaan aan weer en wind.
Hoe je het slot kunt onderhouden:

Spuit eens per jaar een beetje slotspray in de sleutelgaten. Een kort spuitje is voldoende. Steek hierna de sleutel in het slot en draai deze een paar keer rond.

Opmerking: Gebruik voor het smeren uitsluitend slotspray, d.w.z. spray, waarvan op de verpakking staat aangegeven dat het geschikt is voor het smeren van cilinders. Vet en olie trekken vuil aan kunnen het fijne palletjesmechanisme zelfs doen blokkeren.

Spuit wat smeermiddel op de uitgedraaide penschoten (dit mag wel een vetter smeermiddel zijn dan slotspray). Steek hierna de sleutel in het slot en draai het een paar keer open en dicht.

Wil je nog wat verder gaan dan kun je de voorplaat van het slot losschroeven (voorplaat eraf, slot in de deur laten zitten) en wat smeermiddel tussen de naden in de slotkastbehuizing spuiten.

Een andere manier van onderhoud - of misschien beter gezegd preventie - is een juist gebruik van de sleutel. Hiermee voorkom je onnodige slijtage van het slot. Steek de sleutel meteen goed in het slot, doe dit niet op de tast.

Bij vrijwel alle penslotmerken zijn de sleutelbladen (waaraan je de sleutel vasthoud) voorzien van een inkeping. Aan deze inkeping kun je zien (en voelen) hoe de sleutel in het slot moet.

Voor de meeste merken pensloten geldt: Is het slot afgesloten dan moet de sleutel erin met de inkeping naar beneden, is het slot open dan moet de inkeping dus naar boven. 

Mijn penslot werkt slecht

Werkt je penslot niet goed dan hoeft dit niet altijd te betekenen dat het moet worden vervangen. Soms is de oorzaak van slechte werking te vinden in droogloping van het sluitwerk of in verzakking van deur of kozijn (waardoor hoogte en breedte van slot en sluitkom niet goed meer corresponderen). Kijk bij mijn penslot werkt niet goed voor het bepalen van oorzaak en oplossing.

Gereedschap (voor nieuw montage)

• Accuboormachine.
• Netspanningboor voor het boren van slotkastgat en sluitkomgaten.
• 16mm spiraalboor voor slotkastgat en sluitkomgaten.
• 10mm spiraalboor of speedboor voor sleutelgaten.
• Beitel 20mm voor uithakken voorplaten van slot en sluitkom.
• Schroefbitje.
• 2,5 of 3mm boor voor het voorboren van schroefgaten.

Terug naar boven...

Terug naar de startpagina...